ຄວາມໝາຍ ຂອງຄໍາວ່າ: ແຜງ

ຄໍາວ່າແຜງໃນໄວຍາກອນລາວ. ຄໍາວ່າ ແຜງ ແມ່ນຫມາຍຄວາມວ່າ ເປັນຄໍາທີ່ເຮົາປ່ຽນຮູບຄໍາສັບທັງດ້ານສຽງແລະການສະກົດເປັນຮູບໃຫມ່. ຈຸດປະສົງກໍ່ເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າກັບວັນທະນະທໍາພາສາລາວ, ໃຫ້ເປັນສໍານຽງລາວ ເປັນພາສາລາວທີ່ສົມບູນແບບ, ອ່ອນໂຍນ, ນີ້ມນວນ ມ່ວນຫູ. ເພາະສະນັ້ນຄໍາໃດຫາກຖືກແຜງມາເປັນຄໍາລາວແລ້ວ, ວິທີສະກົດກໍຕ້ອງປ່ຽນສະກົດແບບໃຫມ່ ໂດຍບາງຄໍາເຮົາຈະສະກົດແບບເຄົ້າເດີມຂອງຄໍາສັບນັ້ນແມ່ນຍາກ. ຖ້າເຮົາສະກົດເອົາເຄົ້າເດີມ ເຂົາກໍບໍ່ເອີ້ນຄໍາແຜງ. ຍົກຕົວຢ່າງເຊັ່ນ:

1.   ສິຣະ ແຜງເປັນ ຄໍາລາວ ສຽນ

2.   ວະຊິຣະ ແຜງເປັນ ຄໍາລາວ ວິຊຽນ

3.   ຕິປິຕະກະ ແຜງເປັນຄໍາລາວ ໄຕປິດົກ

4.   ປຸຣະນະ ແຜງເປັນຄໍາລາວ ບູຮານ, ໂບຮານ

5.   ໂອສານ ແຜງເປັນຄໍາລາວ ອະວະສານ

6.   ເວຍະຍາກະຣະນະ ແຜງເປັນຄໍາລາວ ໄວຍາກອນ

7.   ປາສະທະ ແຜງເປັນ ຜາສາດ

8.   ປະເວນີ ແຜງ ເປັນ ປະເພນີ

9.   ວິສະ ແຜງ ເປັນ ພິດ

10. ວະຣະ ແຜງ ເປັນ ພອນ, ພຣະ

ນອກຈາກການແຜງຄໍາເດີມມາໃຊ້ແລ້ວ, ບາງຄໍາທີ່ໄດ້ແຜງໃຊ້ເປັນຄໍາລາວຢ່າງສົມບູນແລ້ວ ເພິ່ນຍັງມີການຂະຫຍາຍ ຫລື ແຜງອອກຕື່ມອີກເພື່ອໃຫ້ມີຫລາຍຄໍາໃຊ້ ເຊັ່ນ:

1.   ຊັນຍະ ແຜງເປັນຄໍາລາວ ຊານ ແລະແຜງຕໍ່ອອກ ເປັນ ຊໍານານ (ນີ້ແມ່ນແຜງຄໍາປາລີອີກຕໍ່ຫນຶ່ງ)

2.   ກົດ ແຜງເປັນ ກໍານົດ, ເກີດແຜງເປັນ ກໍາເນິດ (ນີ້ແມ່ນແຜງຄໍາລາວອີກຕໍ່ຫນຶ່ງ)

ນອກຈາກຄໍາປາລີສັນສະກິດ ແລະຄໍາລາວທີ່ຖືກແຜງອີກຕໍ່ຫນຶ່ງຍັງມີພາສາ ຝຣັ່ງ ອັງກິດທີ່ຖືກແຜງໃຫ້່ເປັນຄໍາລາວອີກ. ເຊັ່ນ:

1.   Korea ແຜງເປັນ ເກົາຫລີ

2.   Giao (Viet) ແຜງເປັນ ແກວ

3.   Tank ແຜງເປັນ ຖັງ, ລົດຖັງ

4.   German ແຜງເປັນ ເຍັຽລະມັນ

5.   Civilize ແຜງເປັນ ສີວິໄລ

6.   Communication ແຜງເປັນ ຄົມມະນາຄົມ ແລະ

1.   Tele ດັ່ງ telephone, television, telescope, teletype, telegraph, telegram, etc..ແຜງເປັນຄໍາລາວ ໂທລະ.  

ນັ້ນ

ນັ້ນເພິ່ນເອີ້ນວ່າ ຄໍາແຜງ, ດັ່ງນັ້ນເມື່ອມັນຖືກແຜງມາໃຊ້ເປັນຄໍາລາວແລ້ວກໍ່ຕ້ອງ ປະຕິບັດສະກົດຕາມພາສາລາວ, ຖ້າເຮົາສະກົດຕາມເຄົ້າຂອງມັນກໍຈະຖືວ່າບໍ່ແມ່ນຄໍາແຜງ.  

ປສ. 2012