ນໍ້າຖ້ວມບ້ານຂ້ອຍ ຄ້ອຍໃຈທີ່ເມືອງລາວ

ນໍ້າຖ້ວມປີນີ້ ຢູ່ເມືອງລາວ ຖືວ່າໜັກ ແລະຮ້າຍແຮງພໍສົມຄວນ.  ເວົ້າໄດ້ວ່າເປັນອຸທົກກະໄພ ແຫ່ງປະວັດສາດແລະປະວັດການ ໃນເມືອງລາວທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງ.  ຈະສັງເກດໄດ້ວ່າແຕ່ລະປີໍໄພນໍ້າຖ້ວມໃນ ແຕ່ລະແຂວງຈະຮ້າຍແຮງຂຶ້ນທຸກປີ. ອັນນີ້ອີງຕາມການສັງເກດເປັນ ສ່ວນຕົວທີຍັງຂາດແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອ້າງອີງ.  ກໍພະຍາຍາມຄົ້ນຄວ້າ ຊອກຫາຂໍ້ມູນ ສະພາບນໍ້າຖ້ວມສະໄໝປະຖົມມະເລິກ ຈົນຄານເຖິງສັດຕະວັດທີ່ 20 ແຕ່ກໍປານນັ່ງຫລິ້ນວ່າວຢູ່ແຄມທະເລ. ບໍ່ມີຂໍ້ມຸນຫຍັງເລີຍທີ່ເປັນລາຍລັກອັກສອນ ພໍນໍາມາໃຊ້ປະກອບຂຽນເປັນ ບົດວິໄຈຫຼືອ້າງອີງໄດ້. ມີກໍເປັນຂໍ້ມູນຂ່າວນໍ້າຖ້ວມວຽງຈັນ 1966?  ທາງການປະກາດສາເຫດນໍ້າຖ້ວມໃນປີນັ້ນແມ່ນຝົນຕົກໜັກ.  ບໍ່ຕ່າງຫຍັງກັບສາເຫດນໍ້າຖ້ວມປີນີ້ກໍມາຈາກຝົນຕົກໜັກ.  ໝາຍຄວາມວ່າ ສາເຫດນໍ້າຖ້ວມແຕ່ລະປີຍ້ອນຝົນຕົກໜັກ.  ບັງເອີນພູມມີປະເທດ ຂອງເມືອງລາວພັດຢູ່ໃນພູມສາດທີ່ມີລະດູຝົນລິນ ຫຼື ເຂົາເອີ້ນວ່າ monsoon.  ມັນກໍເລີຍຕົກໜັກທຸກປີ. 

ຢູ່ບ້ານຜູ້ຂ້າແຖວໃກ້ໆ Boston ຫວ່າງສອງສາມອາທິດທີ່ແລ້ວນີ້ກໍຖ້ວມຄືກັນ. ຝົນຕົກໜັກຄືກັນ ໜັກແຫ່ງປະວັດສາດເລີຍກໍວ່າໄດ້.  ຕົກແບບກະນໍ່າຈົນຄັນຮົ່ມຫັກພຸ້ນລະ, ນໍ່າລົງສາມຊົ່ວໂມງລຽນຕິດ ທໍ່ລະບາຍນໍ້າລະບາຍນໍ້າບໍ່ທັນ ເຮັດໃຫ້ນໍ້າອັ່ງຂັງ ແລະໄຫລຄືນກັບ ແບບໄຫລປູດຂຶ້ນຕາມທໍ່ລະບາຍນໍ້າເປື້ອນຕາມເຮືອນປະຊາຊົນ, ທັງນໍ້າເປື້ອນນໍ້າຝົນປົນກັນ ຖ້ວມເຮືອນປະຊາຊົນ. ເສຍຫາຍພໍສົມຄວນ.  ຢຸູ່ເມກາຖ້າຖ້ວມດ້ວຍນໍ້າເປື້ອນ ເຂົ້າຈະໃຫ້ຂົນເຄື່ອງຂອງ ຖີ້ມໃຫ້ໝົດ. ເຄື່ອງໃຊ້ຄົວເຮືອນ, ໂຕະຕັ່ງຕຽງນອນ ຕ້ອງຂົນຖີ້ມໃຫ້ໝົດ. ຝາເຮືອນ ພື້ນເຮືອນກໍຕ້ອງຮື້ອອກໃຫ້ໝົດແລ້ວໃສ່ໃໝ່.  ເພາະເຂົາຢ້ານຈະເກີດເຊື້ອພະຍາດຕ່າງໆ ທີ່ຈະເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ຊີວິດຜູ້ຢູ່ອາໄສໃນພາຍພາກໜ້າ.  ບັນຫາດັ່ງກ່າວໄດ້ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນເມືອງນີ້ຮ້ອງຂໍໄປຍັງຜູ້ແທນເຂດ ຕົນເອງຕົບໂຕະຍົກປະເດັນຂຶ້ນໃນສະພາເມືອງ. ແລ້ວສຸດທ້າຍກໍໄດ້ຍິນແວ່ວໆໃນຫູໝໍ້ຂາງວ່າ

Flooding north of Boston

ເຈົ້າເມືອງກໍາລັງ ຂໍງົບນໍາລັດຖະບານກາງເພື່ອ ມາດັດແປງຫຼື ສ້າງທໍ່ລະບາຍນໍ້າໃໝ່ທີ່ສາມາດ ຮັບຮອງລະບາຍນໍ້າລະດັບ ຝົນຕົກແບບນີ້ໄດ້ຢ່າງສະບາຍ.  ສາເຫດນໍ້າຖວມສາມອາທິດແລ້ວ ຍ້ອນຝົນຕົກແຮງໃນລະດັບ ສາມຊັງຕິແມັດຕໍ່ຊົວໂມງ.  ທໍ່ລະບາຍນໍ້າລະບາຍ ບໍ່ທັນນໍ້າຈຶ່ງຖ້ວມ.  ການແກ້ໄຂຄື ການສ້າງທໍ່ລະບາຍນໍ້າ ໃໝ່,​ໃຫຍ່ກວ່າເກົ່າ ເພື່ອສາມາດລະບາຍນໍ້າ ຫຼາຍກວ່າສາມຊັງຕີແມັດຕໍ່ຊົ່ວໂມງໄດ້ຢ່າງຕີລັງກາກິນ.  


ສ່ວນວິກິດນໍ້າຖ້ວມໃນເມືອງລາວເທື່ອນີ້ຫຼືປີນີ້ຜູ້ຂຽນຫວັງວ່າຈະມີການເກັບກໍາຂໍ້ມູນໄພນໍ້າຖ້ວມແຕ່ລະແຂວງ, ເມືອງ, ບ້ານ, ເຂດ, ຮ່ອມ, ຊອຍຕ່າງໆ ຢ່າງເປັນລາຍອັກອັກສອນ.
ຄວນໃຫ້ມີຂະບວນໃດໜຶ່ງຫຼືສ້າງໂຄງການໃດໜຶ່ງຂຶ້ນເພື່ອ ແນະນໍາ, ນໍາພານັກສຶກສາຄະນະຊັບພະຍາກອນນໍ້າ ພາກອຸຕຸນິຍົມ ແລະ ອຸທົກກະສາດ, ພະແນກຫຼືອົງກອນອຸທົກກະໄພ, ຄະນະ​ກໍາມະການ​ຄວບ​ຄຸມ ​ແລະ ປ້ອງ​ກັນ​ໄພພິບັດ, ແລະນັກວິຊາການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕ່າງໆ ລົງສໍາຫຼວດພື້ນຖານເກັບກໍາ ຂໍ້ມູນນໍ້າຖ້ວມທົ່ວປະເທດ. ບັນທຶກຂໍ້ມູນ, ຫຼືຂຽນບົດວິເຄາະວິໄຈ ສະພາບນໍ້າຖ້ວມເກີດຈາກຫຍັງ. ເຊັ່ນ:

1. ເກີດຈາກການສ້າງເຂື່ອນບໍຫຼືເກີດຈາກການສ້າງເມືອງ, ອອກແບບຜັງເມືອງຕາມອາລົມມັກ, ຖົມຮ່ອງນໍ້າ, ຖົມບວກຖົມຄອງ ທີ່ເພິ່ນວ່າ ອັດຮູລົມຖົມຮູນໍ້າ.

2. ບັນທຶກສະພາບຝົນຕົກແຕ່ລະປີຢູ່ລະດັບໃດ, ນໍ້າລະດັບໃດຈຶ່ງຖ້ວມລະດັບນັ້ນລະດັບນີ້. ເມືອງນັ້ນເມືອງນີ້, ຖ້ວມມາຈາກໃສ? ໄຫລເຂົາບ່ອນໃດ? ຂັງຢູ່ບ່ອນໃດ? ທິດແລວທາງນໍ້າລົດ, ມັນລົດໄປທາງໃດ? ໄປຖ້ວມບ້ານໃດຕໍ່? ແລະ ນາໆສາລະຕ່າງໆ

3. ວິເຄາະວິໄຈທຸກເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນແລະປະເມີນ ຜົນເສຍຫາຍຂອງແຕ່ລະເຫດການ. ວິເຄາະຄວາມອາດສາມາດເປັນໄປໄດ້ໃນອະນາຄົດ, ບັນຫາທີ່ຈະເກີດຂຶນຖ້າບໍ່ມີການແກ້ໄຂ. ສະເໜີວິທີແກ້ໄຂຫຼືວິທີຮັບມືໄພພິບັດດັ່ງກ່າວຢ່າງເປັນລະບົບ.  ແລະອື່ນໆ.

ຖ່າປີນີ້ເຮົາຍັງຈະນັ່ງຕິຟ້າດ່າຝົນຄືເກົ່າ, ຜຸູ້ຂຽນແນະນໍາຕຽມຍົກຍ້າຍໄປຢູ່ເທິງພູໄດ້ແລ້ວ.    :) 



ປສ.